Verslag 28e Herenreis

2, 3 en 4 januari 2014

Deelnemers:
1 HarmJan Spithost 2 Harrie Mennen 3 Peter Damen 4 Anno Winters 5 Martin van Polanen 6 Jaap Langendijk 7 Jan van Haastrecht 8 Cees de Munnik 9 Geert van de Berg 10 Paul Roelofs 11 Jan Veenstra 12 Frank Smit  Zittend met hond:  Luuk Wiersma, toevallige ontmoeting.

Verslag achtentwintigste Herenreis 2014 / PR Pagina 2

Herenreis 2014
De eerste dag

Uit de ons door Geert per mail verstrekte reisbeschrijving was het duidelijk dat wij ons in Roermond moesten verzamelen. In het station, en wel om ongeveer 11.00 uur. De wandelaars uit Almere ( Anno, Frank, Geert, HarmJan, Jan van H., Jan V., Martin en Paul R.) verzamelden zich op station Almere Centrum om de trein naar Amsterdam te pakken. Op het Centraal stapten we op de Intercity richting Maastricht. Deze keuze werd gemaakt op basis van een grotere zitkans en de mogelijkheid om na in- en uitchecken gebruik te kunnen maken van de NSkortingskaart na 09.00 uur. Op het station van Roermond werden de handen geschud met de overige wandelaars (Cees, Harrie, Jaap en Peter). Jan V. en ik vergaten in de euforie van het elkaar terug zien bijna onze Ov-kaart uit te checken. Op naar de koffie in Hotel Roermond. Er waren niet genoeg vlaaipunten in voorraad. Alle beschikbare punten werden op tafel gezet. “Ze komen wel op”. Inderdaad. Harrie werd opnieuw onze betaalmeester en de drager van huishoudpot. Onze inleg was dit keer € 50,-. Het verslag werd graag aan mij overgelaten. Je bent er vorige keer mee begonnen, dus…hatsiekadee.
Op het moment van vertrek regende het heftig. Regenbroeken en jassen werden aangetrokken. De wandeling begon door de straten van het oude Roermond. We kregen natuurlijk uitleg van Harrie. Roermond: de plaats waar de Roer in de Maas uitmondt. Er zijn sinds de 12e eeuw mensen gaan wonen. Roermond is in diverse handen geweest, maar pas in 1867 voorgoed onder Nederlands gezag gekomen. Wij hebben de buitenkant van de 13e eeuwse Munsterkerk mogen aanschouwen. Laatromaanse bouwstijl. Gerestaureerd onder bouwmeester Cuypers, die in Roermond is geboren. Naast de kerk staat zijn standbeeld.
Wij liepen langs de stadsbebouwing Roermond uit in de richting van Lerop en Meelik. Daar hielden we na een oversteek via een loop/fietsbrug rond 13.00 uur een lunchpauze. Onze lunchpakketjes werden eer aangedaan. Na een uur lopen langs de Linnerheide via de Gulikerweg bereikten we Sint Odiliënberg. Hier staat een romaanse abdijkerk waarvan de oudste delen uit de 11e eeuw stammen. In deze plaats was eigenlijk een drinkpauze ingepland. Echter: alles was dicht. Op het lege terras van een café hadden we toch maar een pauze ingelast. Via natuurgebied Het Sweeltje bereikten we Montfort. Via een omweg langs de begraafplaats bekeken we een monument met de namen van gevallenen uit de tweede wereldoorlog. Aan het einde van die oorlog lag het front in deze streek. Voordat wij om 16.00 uur het pleintje bij het gemeentehuis en de kerk bereikten, zagen we aan de rechterkant de ruïne van Montfort met een vlag in top. Sinds kort zijn er kelders onder ontdekt. ’t Kefee ane Kerk is bereikt na 16,4 (km).
We werden hartelijk welkom geheten door Pierre en later Mia. Een aantal aaneengeschoven tafeltjes stond als een grote tafel voor ons klaar. ’t Kefee heeft een mooie bierkaart en na de wandeling ging een specieaaltje er wel in. Pierre *) stond geduldig te wachten met z’n blocknootje tot wij onze keuze
Verslag achtentwintigste Herenreis 2014 / PR Pagina 3

hadden gemaakt: zoals bijvoorbeeld Kwak, Palm, Koninck, Chouffe, Alpha van de tap en Sloeber. Mia zette er als welkom oliebollen en Limburgse wafels bij. *) Wij kregen te horen dat Pierre, de man van Mia, maandag 13 januari plotseling overleden is. Geert stuurt een kaart namens ons.
De gesprekken kwamen al zittend weer op gang. De denivellering. De grote voordelen van het vrij kunnen reizen. De etappe van vandaag werd volgens sommige stoere fanatiekelingen eigenlijk een beetje als slappe hap gezien. De “Manskaerels” zagen er ondanks dat toch wel tevreden uit. De groep: Harrie, heeft weer het hoogste woord! Harrie: Ja, ja dat weet ik wel; jullie staan altijd naar mij te luisteren. Maar het meeste gaat het ene oor in en het andere weer uit. De groep: En bij je thuis dan? Harrie: Maar dan ken je Truus niet! Daar is het stille Harrie… Hij zei altijd naar deze drie dagen uit te kijken. Hij kan dan eindelijk zijn gave van het woord kwijt. Als verteller… als onderwijzer.
En waar hadden wij het nog meer over? Nou, over het heilig oliesel. Askruisje op het hoofd…. De olijfolie is het glijmiddel naar de hemel. Daar glibber je dan gemakkelijk naar toe.. De varkens, de tradities, de economische achtergronden. Diepzinnigheden, soms wat dubbelzinnig? Als er gezegd wordt: Een goede vraag ,dan roept dat altijd weer twijfel op aan de kwaliteit van het antwoord. Voortdurend werd geroepen dat wij klei met Google moeten opzoeken.
Wikipedia vertelt ons het volgende: Klei is een klastisch sedimentair gesteente, dat voornamelijk bestaat uit lutum, gronddeeltjes kleiner dan 2 µm. Indien de grond voor meer dan 25% bestaat uit lutumdeeltjes is er sprake van klei. Bij 25% tot 35% lutum is er sprake van lichte klei, bij 35% tot 50% is er sprake van matig zware klei en bij meer dan 50% lutum is er sprake van zware klei. Klei bestaat uit kleimineralen, waarvan vele soorten bestaan. Kleigronden zijn, vergeleken met zand, slecht waterdoorlatend. In droge tijden houden ze veel langer water vast, maar in natte tijden verdrinken gewassen eerder. Ook hebben kleigronden minder last van uitspoeling dan zandgronden. Hierdoor houden ze beter voedselstoffen voor planten vast en zijn ze over het algemeen voedselrijk. Pogingen om in het kader van natuurbeheer kleigronden te verschralen zijn nutteloos of moeten zeer lange tijd worden volgehouden. Klei komt in Nederland voornamelijk voor in de kuststreken (zeeklei) en langs de rivieren (rivierklei) en meer landinwaarts op hogere gedeelten beekklei of leem. Kleigronden die ontwaterd worden, komen lager te liggen, doordat het water dat zorgde voor meer ruimte tussen de kleideeltjes verdwenen is en de kleideeltjes dichter op elkaar komen te zitten. Dit verschijnsel wordt inklinken (of klink) genoemd. Klink is één van de factoren die bijdragen aan bodemdaling. Löss is een eolische afzetting van silt. Silt is de textuurfractie met een korrelgrootte die tussen die van zand en lutum in ligt. Qua samenstelling bevat löss voornamelijk siliciclastica (kwarts en andere silicaten), maar het kan ook een kleine fractie kleimineralen bevatten. Soms is die fractie groter geworden sinds het moment van sedimentatie als gevolg van chemische verwering. In het dagelijkse spraakgebruik wordt het begrip löss of Limburgse klei veelal gebruikt voor gronden die onder andere voorkomen in Nederlands en Belgisch Limburg, langs de Veluwezoom bij Rheden, in de Achterhoek en op het plateau bij Groesbeek ten zuidoosten van Nijmegen. De Nederlandse löss heeft een typerende geelrode kleur.
Aan een ander deel van de tafel ging het over moestuinen, spitten, ontginnen, het verwijderen van hardnekkige witte worteltjes uit de aarde en er werd gerefereerd aan gezellige (vegetarische) gezamenlijk bereide etentjes van voormalige moestuineigenaren. Mia kwam met de sleutels. De kamers werden ad random verdeeld. Een dependance. Een paar tweepersoons kamers. Een vierpersoons kamer met eenpersoonsbedden. Op de gang een douche met toilet. Afspraken over douchegebruik. De kamers waren buitenom bereikbaar. Na ons te hebben opgefrist kwamen we op onze sloffen naar het Kefee. We namen nog een rondje. Even werd Ajax en het ontbreken van de sjaal genoemd. Ajax: Een concessie van Nederland. Het volleybal werd natuurlijk niet vergeten. De Almeerse perikelen werden breed uitgemeten. De ploeg worstelt met het promotiespook. De jongeren zijn dikke vijftigers. Ze willen blijven winnen,
Verslag achtentwintigste Herenreis 2014 / PR Pagina 4

ook volgend seizoen… Jan van H. heeft last van zijn linkerarm. Daar moet fysio hem gaan helpen, want het duurt te lang. Maar over tactiek willen ze even niet praten. Want er heerst “volleybalnijd” tussen Jan van H. en G.v.d.B. Jan roept: Wij zijn allemaal allround. Geert is “slechts” spelverdeler en duikt wel naar de bal, maar dan moet die bal wel worden geraakt. Er ontstond zo langzamerhand een hongergevoel. Roger Janssen van WARUNG LEDENG (catering Indonesia) gaf ons een kookworkshop. Hij is een stevige Limburger met bijbehorend accent gekleed in zwarte kookoutfit met een Indonesisch rond petje *) op. *) Peci Hitam is een hoed die algemeen bekend is binnen de Melayu cultuur. Het woord Peci komt van het Nederlandse woord “petje”, en het wordt soms ook kopiah of songkok genoemd. Het heeft de vorm van een afgeknotte kegel, bijna altijd gemaakt van zwart of geborduurd vilt, katoen of fluweel. Deze hoed, die geïntroduceerd werd door de eerste president van Indonesië, Soekarno, wordt gezien als onderdeel van de nationale klederdracht van Indonesië mannen. Het wordt meestal gedragen tijdens formele gouvernementele bijeenkomsten of plechtigheden alsmede bruiloften, begrafenissen, religieuze of feestelijke gelegenheden.

Hij gaf ons uitleg over hemzelf en de opzet van zijn workshop en bood ons een welkomstdrankje aan. Van stoffeerder naar keuken, kok en catering. Naast de uitleg over allerlei ingrediënten maakte hij reclame voor zijn werk en zijn producten. Zijn Sambal bijvoorbeeld is te koop voor € 4,- per pot. Puur natuur. Het heeft ruim elf uur op 80 graden Celsius staan koken en indikken. Wij werden opgedeeld in ploegjes met diverse taken. Deze ploegjes gingen aan het werk, uitzoeken van de basis ingrediënten, (o.a. uien en knoflook) snijden, boontjes doppen. Zijn nichtje Iris kwam langs met kleine hapjes, loempiaatjes, satéstokjes die door de kok Bram waren klaargemaakt in de keuken van het Kefee. De rijsttafel bestond uit kip, nasi goreng en boontjes. Alles werd uiteindelijk gewokt en door ons met zonnebloemolie klaargemaakt. Ons werd beloofd dat de recepten nog werden opgestuurd. Nadat alles was bereid werd het opgesteld en konden we gaan eten. De smaak was raak. Roger had als toetje de beroemde spekkoek. Vraag van hem: Was het lekker? Ja, nou dan hebben jullie geluk gehad…Je hebt het zelf gemaakt. Na het eten kregen we koffie. En voor sommigen kwam er thee. We hadden het weer eens over PSV en AJAX. Ook werd geconcludeerd dat Amerikanen een onfatsoenlijk volk was met een onbetamelijke heldenverering. Honkbal (zie vorig jaar) en werpers die hun arm aan gort gooiden. Alles in de herhaling op grote schermen in het stadion. We gingen naar bed. Een nacht met de klok van de kerk, gesnurk en plassende mannen.
De tweede dag
Een prima ontbijt en een vrolijke Mia. De Telegraaf voor de liefhebber en de Limburger voor de streek. Gedurende het ontbijt werden humorvolle uitspraken mede door Mia rondgestrooid. We hebben het klokkenspel zien hangen en we zaten letterlijk en figuurlijk op de wip. Er werd diep gegraven naar de naam van een schrijver. Het werd John Irving. We mochten onze lunch klaarmaken. Mia deelde daar de zakskes voor uit. Ze waarschuwde ons bij het vertrek: Ik weet niet of jullie op het rechte pad blijven. Bij het afrekenen kon niet worden gepind. Geert ging daarom een aantal geldschieters langs. We bleven maar afscheid nemen van Mia en vertrokken om 9.30 uur. Vanuit Montfort passeerden wij de ruïne van de andere kant het Pieterpad in de richting van Peij.
Verslag achtentwintigste Herenreis 2014 / PR Pagina 5

We passeerden het Leen, ontgonnen moeras en heide, en bereikten via het pad langs een akker de rand van een bos . Hier staat een gedenkteken van de stichting “Op vleugels van de Vrijheid” voor een neergestorte Halifax met 7 bemanningsleden uit 1944. We pauzeerden op deze winderige plek en dat gaf Harrie de mogelijkheid uitleg te geven over de aspergeteelt. Het steken voordat de asperge bovenkomt en de verhoogde bedden, zodat de asperge langer ondergronds kan blijven. Zijn vader had 5 ha. En deze grond werd destijds ook met goedkope krachten bewerkt. Vraag van Jan: Hoe komt dat zand hier? Met vrachtwagens? Harrie: Dit is een vraag naar de bekende weg. Als ik dreig met overhoringen, dan duurt de wandeling lang. Harrie gaf ons een voorbeeld van een leerling die op de vraag: “Wat is erosie? “ antwoordde: “Mijnheer dat weet ik niet. Maar ik weet alles van Neptunes.” Deze akkers waren een duidelijk voorbeeld van de overgang van zand naar loss afzetting. Alles lag ooit onder het ijs. Er ontstond een wipeffect. Straffe wind van noord naar zuid zorgde voor eolische sedimentatie. Aan de voet van hellingen kan wel 10 m liggen De loss is ideaal voor grove tuinbouw, winterprei en suikerbieten (spoelen, beschikbaarheid van water).
Er kwamen een man en een vrouw met een hond aangelopen. De man riep plotseling: He, Frank, Frank Smit, ben jij het echt? Het bleek een oud volleyballer uit Almere te zijn die nu in die streek woont. Een verrassende ontmoeting. He Geert, waar is je baard? Hij liep een stukje met ons op, waarbij wij het Kranenbroekerven passeerden. In Peij aten wij bij een dicht restaurant onze lunchpakketten op. Via Slek, waar wij een terrein van de plaatselijke schutterij bekeken, liepen we naar Susteren. Na een stukje modderig Duitsland bereikten we via Nieuwstad en Limbricht om 15.10 uur de rand van Sittard. Er werd ons gewezen op lang water en kort water, beken en rivieren. We hielden een korte pauze. De drassige route voerde ons langs de oude stadsomwalling uit de 13e eeuw naar een Duits circus en wat opgebroken wegen in het centrum van Sittard. Langs het borstbeeld van Toon Hermans en een sjieke winkelstraat kwamen we op de markt uit. Er was winterkermis. Een reuzenrad en een schaatsbaan. We hebben 23,9 km gelopen. Niet iedereen, maar een aantal van ons, hadden branderige voeten. Op de hoek bij café De Trechter dronken we koffie, chocolademelk en voor sommigen was er kersenschuimvlaai of warme appeltaart met ijs! We namen afscheid van Anno die in verband met het overlijden van zijn schoonmoeder tijdig terug wilde reizen. Nog geen 50 meter verder was ons hotel, de Limbourg. Een keurig sjiek hotel met mooie kamers. Sleutels werden verdeeld. Heerlijke douche. Via een appje werden we verzocht om te verzamelen in de lounge. Daar laafden we ons aan het bier. Jan v. H. riep uit: “ Ik drink bier omdat het veel is”. Een keurige (hotelvak)bediening, borrelzoutjes, maar te stijf en te duur voor het diner. Tijdens de borrelpraat werd de idee geopperd om een Heren Whatsapp op te starten. Het bleef een idee. Plotseling begon het hevig te waaien en te regenen. Onweer, bliksem en windvlagen. In Almere was het al eerder noodweer. We bleven nog even hangen. Vanwege de keurige bediening kwam Harrie met zijn stagiaire keuzes voor de dag. Het had iets met hout te maken, korte rokjes als kledingadvies en bovenal veel bukken. Omdat Jan v.H. moeite had bij het aantrekken van zijn jas werd hem aangeraden om zich in te schrijven voor invaliden volleybal. Hierop werd natuurlijk gereageerd: “Als de machtige arm het wil, liggen alle raderen stil”.
Verslag achtentwintigste Herenreis 2014 / PR Pagina 6

We maakten een rondje markt op zoek naar een eettent ,Spaans of Italiaans. Het werd Mexicaans: Ernesto’s Cantina. Een gezellig drukke tent met veel volk, veel tafeltjes, goede sfeer. Maar er was meer: een zitplaats op het podium. Na wat geschuif met tafels kregen we zo een prima overzicht op het etende publiek. Een en ander ging niet zonder slag of stoot. Toen we zaten werd vanuit het “publiek” gevraagd wat voor groep wij waren. Natuurlijk was dit aanleiding voor Frank om te vertellen dat wij een gospelgroep waren die morgen ging optreden. Met de hulp van Harrie werd door een doortastende ober uiteindelijk onze bestelling vastgelegd. We hebben er heerlijk gegeten. Na een blik te hebben geworpen op het café Schtad Zitterd (let op uitspraak), de ijsbaan en de St. Michielskerk uit de 17e eeuw gingen we rond tien uur naar bed.

De derde dag

Na een goed ontbijt en wat ochtendblad-discussies vertrokken wij om 9.15 uur. Wij wierpen nog een blik op de St. Michielskerk. Deze was dicht. We kregen de indruk dat een dame in een scootmobiel graag naar binnen wilde. Zij had een afspraak met een andere dame met een rollator. Mogelijk dat het een hangplek voor ouderen was. We staken de markt over de Putstraat in. Een straat met statige herenhuizen. Deze straat voerde ons naar een holle weg, de Kollenberg (90 m) op. Langs de noordkant van de weg staan zeven kapelletjes, de voetvallen. Aan de zuidkant kwamen wij de hof van Olijvengrot tegen. Bovenop de Kollenberg staat de kapel uit 1675 van de heilige Rosa, de beschermheilige van Sittard. Een holle weg is ooit ontstaan door erosie en mensen. Mensen haalden water vanuit het dal naar het plateau. Water stroomde via de weg naar het dal. Een wisselwerking.
Boven op het plateau kwamen we veel joggers en wandelaars met honden tegen. We hadden een prachtig zicht op licht glooiende hellingen met veel akkerbouw. De heuvels in dit gebied bestaan uit kalksteen, miljoenen jaar geleden afgezet. Daar bovenop zijn in de jaren grind, zand of klei afgezet. Hellingafwaarts moesten we goed opletten op de gladde en glibberige grond. Opnieuw holle wegen, langs een voormalig RK complex. Vanuit het dal gingen we via smalle weggetjes een natuurgebied in: de Windraak. We kwamen uiteindelijk op een hoogte van 100 meter boven NAP. Bij de afdaling kwamen we langs een Heemtuin van het plaatselijke IVN. Uiteindelijk bereikten we Puth om 11.15 uur dat op een hoogte van 109 m ligt. We vonden een prima pleisterplaats bij Brasserie Oud Limburg. De deur werd voor ons van het slot gedraaid. Warme chocolade en verse kersenvlaai door de eigenaar gehaald bij de bakker. We hadden 8 km gelopen met een gemiddelde van 4,8. Er werden grapjes gemaakt over hoe Geert de avond zou doorbrengen. Zou hij wel op tijd thuis in Haarlem komen? Jan vroeg zich af of Geert wel zijn pilletjes had ingenomen. Cherchez la femme. Er werd nu al gediscussieerd hoe en waar wij onze avond (afscheid)maaltijd zouden gebruiken. We kregen de idee dat we Valkenburg wel eens snel zouden kunnen bereiken… Al gauw werd bedacht dat we van een diner af moesten zien. Limburg riep bij een aantal van ons nostalgische voetbal gevoelens op. De oma van Harrie werd bij de voetbaluitslagen altijd op het verkeerde been gezet: NOAD – Wilhelmina 08… JEEE!!... 3-0 OOOH! Ook werd een aantal sportieve prestaties bekeken van Messi en Enith Brigitha, terwijl de
Verslag achtentwintigste Herenreis 2014 / PR Pagina 7

schaatsactiviteiten van scholen op een ijsbaan of in het park als succesvol werden bestempeld. In de buurt van Beek werd een drietal nieuw aangelegde spaarbekkens bekeken. Het water moet zo lang mogelijk in de buurt waar het neervalt worden vastgehouden. Ook kwamen de graften aan de orde. Kleine steile wandjes in het landschap, vaak begroeid met bomen, die de hellingen onderbraken en een soort van terrassen aanbrachten. Er was een periode dat zij verdwenen voor de akkerbouw, maar juist deze voorzieningen hielden het water vast. Dus de vruchtbare grond spoelde weg. Milieuorganisaties en de provincie herstellen daarom nu de graften of leggen bekkens aan, terwijl het ploegen volgens de hoogtelijnen op kleinere percelen met gevarieerde gewassen werd bevorderd. Onderweg waren een paar voorbeelden te zien van de gelaagdheid van de bodem: klei, loss en grind. Ook werd de weggegraven grond bij een vossenhol geanalyseerd . Rond 14.00 uur hielden we pauze in Terstraten : een romantisch plaatsje met vakwerkhuizen. Een nette dame op een paard zei ons vriendelijk gedag. In deze buurt werden veel huizen gebouwd van mergelsteen. Later, toen er bakstenen werden gemaakt, werden deze uit financiële overwegingen afgewisseld met een laag kalksteen. Er ontstonden horizontaal donker en licht gestreepte huizen en boerderijen, vaak met gesloten hof. Deze combinatie van stenen werd speksteen genoemd. Na deze rustpauze werd de tocht voortgezet. De paadjes waren behoorlijk nat en blubberig en we moesten opletten waar we liepen. We zetten er goed de pas in, net alsof we haast kregen.
Rond 16.00 uur bereikten we via Schimmert het plaatsje Valkenburg. We hadden ongeveer 25 (km) gelopen. Bij het station aangekomen bleek de trein naar Maastricht net vertrokken. Dat gaf ons de mogelijkheid om snel nog wat te drinken. Peter werd opgehaald door zijn vrouw Joke. Wij gingen met de VEOLIA naar Maastricht. Voor het station in Maastricht hebben wij bij een snackkar ieder een Turkse pannenkoek met sla, tomaat, ui, vlees en saus gekocht. Dit werd in de stationshal staand opgegeten.Frank en ik haalden via onze NS kaart de optie vrijreizen op. We vertrokken met de Intercity van 17.28 uur. Langzaam viel de groep uit elkaar. Ieder zocht het station dat het best bij een behouden thuiskomst paste.
Bijlage : Het voorgenomen programma
Donderdag 2 januari Trein naar Roermond, om 11.00 uur in Roermond Lopen van Roermond naar Montfort = 15 km Overnachting in ’t Kefee ane kerk, Montfort, (€ 35,- pp inclusief ontbijt) Tel. 06-54346403, www.kefeeanekerk.nl ’s avonds workshop Aziatisch koken met Warung Ledeng (€ 30,-)
Vrijdag 3 januari Lopen van Montfort naar Sittard = 26 km Overnachting Hotel de Limbourg, Markt 22, Sittard (€ 45,- inclusief ontbijt) Tel. 046-4518151, www.hoteldelimbourg.nl ’s avonds uit eten in de stad of in het restaurant van het hotel.
Zaterdag 4 januari Lopen van Sittard naar Valkenburg = 20 km Trein van Valkenburg naar Maastricht, daar etentje en dan naar huis.